Το μελάνωμα είναι ένας κακοήθης όγκος του δέρματος ή των βλεννογόνων, εμφανίζεται με διάφορες μορφές και χρώματα, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις όπου μπορεί να αλλάζει μορφή ανά τρίμηνο. Το κακόηθες μελάνωμα είναι η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος, αλλά αν διαγνωστεί σε αρχικό στάδιο είναι ιάσιμο.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Πολεμικο Μουσείο για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για το μελάνωμα, η εξαιρετική συνάδελφος κα Κωνσταντίνα Φραγκιά, με τεράστια κλινική εμπειρία, παρουσίασε, ανάμεσα σε εκλεκτούς ομιλητές, με πολύ παραστατικό τρόπο τι είναι ο καρκίνος του δέρματος, τι είναι το μελάνωμα και πώς αυτό εμφανίζεται.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι πρέπει να προστατευόμαστε από την ηλιακή ακτινοβολία, να μην πειράζουμε τους σπίλους, τις γνωστές σε όλους μας ελιές, και να επισκεπτόμαστε τον δερματολόγο μας ή τον πλαστικό μας χειρουργό ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Εκείνο που πιθανόν να μην γνωρίζουμε όλοι είναι τα χαρακτηριστικά που έχει μια βλάβη δέρματος, τα οποία θα πρέπει να μας θορυβήσουν, ώστε να απευθυνθούμε εγκαίρως σε ειδικό. Έχοντας γνώση αυτών των χαρακτηριστικών μπορεί να σώσουμε εμάς τους ίδιους, δικούς μας ανθρώπους ή ακόμα και αγνώστους. Όπως έτυχε σε εμένα προσωπικά να ενημερώσω έναν άγνωστο άνθρωπο που συνάντησα στην ουρά μιας τράπεζας, για μια «ύποπτη» ελιά στο χέρι του, και με αυτόν τον τρόπο να του σώσω τη ζωή.
Είναι, συνεπώς, πολύ σημαντικό να είμαστε σε θέση να αναγνωρίζουμε τα χαρακτηριστικά μια «κακής» ελιάς. Ας δούμε, λοιπόν, ποια είναι τα χαρακτηριστικά μιας βλάβης δέρματος που θα πρέπει να μας κινητοποιήσουν.
Επισκεπτόμαστε τον γιατρό, όταν μια ελιά:
- μεγαλώνει
- είναι ασύμμετρη
- έχει ασαφή όρια, κάτι σαν γαϊτανάκι
- αλλάζει χρώμα
- τρίβεται ή ταλαιπωρείται λόγω της θέσης της από ζώνες, σουτιέν, υποδήματα, βλέφαρα κ.ά
- μοιάζει να είναι δύο ελιές, η μία πάνω στην άλλη
- έχει μία επίπεδη βάση και κάπου μέσα της μεγαλώνει μία άλλη πιο φουσκωτή που έχει ενδεχομένως και διαφορετικό χρώμα
- ματώνει από μόνη της
- ασπρίζει στο κέντρο και εξαφανίζεται από μόνη της
- μας προκαλεί πόνο, μας φαγούριζει και γενικώς μας «βαραίνει»
- βγαίνει ξανά στην ίδια περιοχή όπου έχει ήδη αφαιρεθεί μια δερματική βλάβη
- βρίσκεται σε σημείο που δεν μπορεί να ελέγξει ο ασθενής
- εμφανίζεται σε περιοχές όπως πέλματα, παλάμες, κάτω από τα νύχια, βλεννογόνο, αιδοίο, εσωτερικά γεννητικά όργανα (κόλπος, τράχηλος μήτρας), πρωκτό
- δημιουργεί πληγούλες που κλείνουν, κάνουν κρούστα και μετά από καιρό ξανανοίγουν και αυτό γίνεται για χρόνια, που σημαίνει ότι μεγαλώνει αργά αλλά σταθερά
Αν συντρέχουν κάποιοι από τους παραπάνω λόγους σε συνδυασμό, π.χ. τρεις ή τέσσερις μαζί, ή και ένας μόνο, όπως π.χ. στην εξέλκωση (όταν η βλάβη δέρματος ματώνει από μόνη της), τότε θα πρέπει απαραιτήτως να αφαιρεθεί και να σταλεί για βιοψία.
Ανάλογα, λοιπόν, με τον τύπο του δέρματός σας, την έκθεση στην ακτινοβολία εξαιτίας του τρόπου ζωής σας ή εργασίας, την τάση του δέρματός σας να κάνει ελίτσες, θα πρέπει όλοι οι σπίλοι να παρακολουθούνται από τον ίδιο γιατρό. Επίσης, οι γυναίκες, ανεξάρτητα αν έχουν κάνει το εμβόλιο για τον καρκίνο της μήτρας, θα πρέπει πάντα, ούτως ή άλλως, να κάνουν το τεστ παπ, γιατί τα τελευταία χρόνια υπάρχει έξαρση του μελανώματος στην περιοχή των γυναικείων γεννητικών οργάνων, εσωτερικών και εξωτερικών.
Στόχος μας είναι η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση όσο το δυνατόν περισσότερων πολιτών για τη σημασία της πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του δέρματος και του μελανώματος. Στο ιατρείο μας γίνεται για ένατη συνεχή φορά δωρεάν εξέταση σπίλων κάθε άνοιξη και φθινόπωρο. Σας περιμένουμε για να ελέγξουμε μαζί έναν έναν ξεχωριστά όλους τους σπίλους σας.